Wat doet het Leger des Heils tegen mensenhandel?
“Tot zeven jaar terug hadden we als Leger in Nederland nog geen speciaal programma voor het bestrijden van mensenhandel. Toch is mensenhandel een grotendeels onzichtbaar en hardnekkig onrecht dat kwetsbare mensen wordt aangedaan. Juist mensen die bij het Leger des Heils terecht komen. In onze laagdrempelige opvang werden steeds vaker slachtoffers van uitbuiting gesignaleerd, en onze hulpverleners vroegen om een aanpak hiervan. Sindsdien hebben we een Europees netwerk opgezet met de Salvation Army in andere Europese landen om dit probleem internationaal te kunnen bestrijden.”
Lees hier meer over op: strijdkreet.nl/artikel/wat-doet-het-leger-des-heils-tegen-mensenhandel
Mensen in de prostitutie
Eén van de projecten waarmee het Leger des Heils vrouwen uit de prostitutie helpt, is Levenskracht in Eindhoven en Limburg. Dit is ook voor vrouwen die niet gedwongen achter het raam staan, maar vanzelfsprekend krijgen de hulpverleners van Levenskracht vaak te maken met vrouwen die worden uitgebuit, of die zich door hun situatie gedwongen zien. Het programma blijkt heel succesvol.
Lees meer over Levenskracht op strijdkreet.nl/artikel/samen-uit-de-put
Ongedocumenteerd én slachtoffer van mensenhandel
Als een mensenhandelaar iemand zonder geldige papieren naar Nederland haalt, is het probleem dubbel zo groot. Het Leger des Heils helpt met het programma ‘Recht in Zicht’ slachtoffers van mensenhandel die daarnaast ongedocumenteerd zijn. Celine van den Berg coördineert dit project: ‘Op dit moment helpen wij zestig mensen, waarvan 85 procent vrouw is. Hiervan komen er veel uit West-Afrika. Ze zijn moeilijk vindbaar voor de politie omdat er door de handelaren niet wordt geadverteerd op internet. De slachtoffers zitten vast in privéhuizen en garageboxen, en als ze eindelijk de weg naar de politie of een instantie hebben gevonden, is het lastig om hen te helpen. Veel Afrikaanse vrouwen zijn bijvoorbeeld bang voor de gevolgen van voodoo, die ze vrezen als ze over de mensenhandel zouden praten. En daarnaast hangt hun verblijfsvergunning samen met het strafrechtelijke onderzoek tegen de mensenhandelaar; als die niet wordt gevonden en veroordeeld, wordt hun verblijfrecht ingetrokken. Wij helpen hen in hun zaak, verzamelen bewijs, maar helpen ook met het verkrijgen van meer veiligheid. Dat is soms een slaapplaats zoeken, soms zorgen voor inkomsten. Deze groep mensen heeft minimale rechten en vaak ook nog de zorg voor een of meerdere kinderen. Ze leven elke dag in onzekerheid, terwijl ze ook met een trauma kampen. Hierdoor zijn zij ontzettend kwetsbaar.’
Lees meer over Recht in Zicht op strijdkreet.nl/artikel/uitgebuit-en-zonder-rechten
Met trauma in de opvang
‘We zien steeds meer slachtoffers van mensenhandel in onze nacht- en dagopvang. Juist bij het Leger des Heils komen veel mensen die kwetsbaar zijn en veel kans lopen om te worden uitgebuit’, zegt Ineke van Buren, Programmamanager Bijzondere Doelgroepen bij het Leger des Heils en een expert op het gebied van mensenhandel. ‘Dat zijn bijvoorbeeld mensen zonder papieren, zonder netwerk of met een trauma. We vangen ze vaak op zonder te weten dat ze slachtoffer zijn van uitbuiting. Denk daarbij aan een meneer uit Polen die werkloos en dakloos is geworden en elke dag bij ons een kopje soep komt eten. Maar ook de vrouw die op straat leeft, in de prostitutie zit en haar verdiensten afstaat aan iemand anders. We ontwikkelen programma’s om hier goed op te signaleren. Hier worden we steeds beter in, maar er is nog veel winst te behalen.’
Lees hier meer over op strijdkreet.nl/artikel/mensenhandel-in-de-opvang
Meer verhalen
Wil je meer lezen over mensenhandel en verhalen van mensen die survivor zijn? Op ons online magazine Strijdkreet kun je veel verhalen lezen over deze moedige mensen. Lees alle verhalen over dit onderwerp via strijdkreet.nl/dossier/mensenhandel.
Onderzoek: Finding a way out
Het Leger des Heils heeft in afgelopen jaar onderzoek gedaan naar de achtergronden en problematiek van ongedocumenteerde Nigeriaanse en Ghanese slachtoffers van mensenhandel in Nederland. Dit onderzoek is uitgevoerd door ‘Recht in Zicht’ een programma van het Leger des Heils waarbij ongedocumenteerden sociaaljuridische hulpverlening krijgen.
‘Finding a Way Out’ is een kwalitatief onderzoek en bevat o.a. zo’n negentig uur aan diepte interviews met slachtoffers mensenhandel. Doel van het onderzoek is om inzichtelijk te maken hoe slachtoffers van uitbuiting en mensenhandel hun leven weer proberen op te bouwen nadat ze uit de direct omgeving van hun handelaar zijn ontsnapt.
De belangrijkste aanbeveling van het onderzoek is om in Nederland de slachtoffers van uitbuiting centraal te stellen in de aanpak tegen mensenhandel.
De belangrijkste bevindingen uit het onderzoek zijn:
- Wanneer slachtoffers vrij zijn gekomen uit de directe omgeving van de mensenhandelaar, hebben ze geen nieuw netwerk die hen kan helpen. Vrij snel worden ze opnieuw gevonden door handlangers van hun handelaar en blijven ze zich alsnog prostitueren en worden ze opnieuw uitgebuit.
- Veel slachtoffers hebben tijdens de periode van mensenhandel in de Amsterdamse Bijlmer gewoond. Ze zijn daar uitgebuit in privehuizen, garageboxen en flats. Nadat ze weg zijn bij de mensenhandelaar verblijven ze vaak opnieuw in de Bijlmer, omdat daar anderen met dezelfde culturele achtergrond wonen. Mensen komen elkaar tegen in de kerk, in toko’s, bij hulpverleningsorganisaties. Ze blijven dus voortdurend in hetzelfde netwerk hangen. Omdat toegang tot andere netwerken moeilijk is.
- De aangiftebereidheid onder deze specifieke groep slachtoffers is erg laag. De vloek van de voodoo speelt daarbij een belangrijke rol. Maar ook de relatie met het netwerk die hen enerzijds helpt, maar ook kwetsbaar maakt voor nieuwe uitbuiting wordt hiermee op het spel worden gezet. Tegelijkertijd zien we dat de onderzoekscapaciteit van de politie te beperkt is en er specialistische kennis ontbreekt. Aangifte doen levert nauwelijks resultaat op.
Het rapport geeft uiteindelijk tien concrete aanbevelingen om de situatie van slachtoffers te verbeteren. Het volledige onderzoek vind je via deze link.
Wil je meer weten over ‘Recht in Zicht’ kijk dan hier: www.legerdesheils.nl/meetingpoint
Of lees een interview met Celine van den Berg over haar werk bij het Leger des Heils in Amsterdam en wat zij o.a. met ‘Recht in Zicht’ doet voor kwetsbare vrouwen en ongedocumenteerden: https://www.strijdkreet.nl/artikel/uitgebuit-en-zonder-rechten