‘Ik heb mijn privacy en vrijheid terug’

Verzelfstandiging opvangplekken heeft positief effect op deelnemers

Maatschappelijke opvang Tekst: Martijn Folkers / Beeld: Martijn Folkers

Vier huizen aan de Graspieperstraat in Zwolle waren tot vorig jaar geschakelde woningen, waar bewoners voorzieningen als een keuken met elkaar deelden. Dankzij steun van het minsterie van Volksgezondheid zijn het zelfstandige woningen geworden en deelnemers van het Leger des Heils merken dat deze zelfstandigheid hen helpt in hun herstel. 

Deelnemer Galleh heeft de verandering aan de Graspieperstraat zelf meegemaakt. Galleh vluchtte uit Sierra Leone en kwam uiteindelijk in Zwolle terecht. Daar deelde ze in eerste instantie een woning met een huisgenoot, in de wetenschap dat die veel aan het werk zou zijn en zij dan gebruik kon maken van de woning. Die situatie veranderde en Galleh klopte bij het Sociaal Wijkteam aan voor hulp. 

Gedeelde woning zorgde voor onrust

Galleh kon terecht in een geschakelde woning aan de Graspieperstraat in Zwolle, samen met haar achtjarige zoon. Maar de gedeelde keuken, de opening die er was tussen de woningen, zorgde voor onrust, vertelt Galleh. ‘Ik had last van het geluid van de buren. Je hoort de hele dag andermans leefgeluiden. Ik zat bijna altijd boven omdat ik geen privacy had in mijn woonkamer. De buren moesten door mijn woonkamer naar de keuken, dat ging de hele dag door.’ 

Toen de woning aan de Graspieperstraat werd aangemerkt als locatie die verbouwd kon worden, zodat de woningen veranderd werden in volledig zelfstandige woningen, sprong Galleh nog net geen gat in de lucht. De verbouwing startte vorig voorjaar en Galleh heeft deze tijd weinig overlast ervaren. 

‘De verbouwing verliep goed', legt ze uit. ‘Alleen met het maken van eten was het even lastig. Tijdens de verbouwing zat ik wel veel boven, maar dat deed ik daarvoor ook al.’ 

Steun van het Rijk

De verbouwing van de Graspieperstraat is mogelijk gemaakt door een subsidie vanuit het Rijk. Dankzij een bedrag van één miljoen euro konden onder meer de geschakelde woningen aan de Graspieperstraat worden samengevoegd, zegt Mariëlle Riezebos, teammanager Maatschappelijke Opvang van het Leger des Heils.  

‘Het Rijk kwam tijdens de coronacrisis met een subsidie voor maatschappelijke opvang, waarbij woningen die werden gedeeld verzelfstandigd konden worden', legt ze uit. ‘Daar hebben wij gebruik van gemaakt door aan de Graspieperstraat, op de locatie Domus en op andere plekken in Zwolle woningen te verzelfstandigen. Dankzij de goede samenwerking met ketenparters, zoals de woningcorporatie, is dat goed gelukt.’ 

Begeleider Maarten van het Leger des Heils ziet dat Galleh opbloeit sinds de verbouwing en zij en haar zoontje nu een eigen plek hebben. ‘De gedachte achter deze stap is dat mensen anders teveel bezig zijn met het aanpassen van hun leefgewoonten. Galleh trok zich steeds terug in haar slaapkamer, omdat zij veel te veel prikkels ervaarde en ze weinig privacy had. Ze maakt nu meer gebruik van de woonruimte. Ik heb zelfs een moment gehad dat ze zei dat ze zich hier haast thuis zou kunnen voelen. Dat is een grote stap vooruit.’ 

Riezebos ziet de positieve ontwikkeling voor de deelnemer ook in breder verband terug op locaties die dankzij de regeling verzelfstandigd zijn. ‘We hebben gemerkt dat de verzelfstandiging van woningen een heel positief effect heeft op de deelnemers. Toen het nog gedeelde woningen waren, kwamen deelnemers veel minder toe aan hun eigen traject. Ze waren snel afgeleid door de aanwezigheid van anderen in hun omgeving. Dat stond hun eigen traject in de weg. Er waren ergernissen onderling die de aandacht opeisten. De badkamer was bijvoorbeeld niet schoongemaakt, dat soort dingen. Dat probleem is nu verdwenen.’ 

Galleh beaamt de woorden van Riezebos. ‘Ik heb mijn privacy en een stukje vrijheid terug', zegt ze. ‘Hier ben ik heel blij mee.’ Toch is het nog niet helemaal haar thuis. ‘De onzekerheid wanneer ik naar een eigen woning ga, blijft.’  

Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport heeft de gemeente Zwolle een subsidie van 1 miljoen euro toegekend voor het verzelfstandigen van gedeelde woningen. Deze woningen zijn bedoeld als doorstroomlocatie vanuit de maatschappelijke opvang. Het gaat in totaal om 20 woningen, waarvan 4 woningen aan de Graspieperstraat. Het Leger des Heils heeft dit project samen met de woningcorporaties Delta Wonen en Openbaar Belang Zwolle uitgevoerd.

'Ik zat bijna altijd boven omdat ik geen privacy had in mijn woonkamer.'