'Het gezinsleven, daar dit zoveel kracht in...'

Marijke en Anton Gorter stellen hun huis open voor jongeren die al veel ellende hebben meegemaakt. In hun gezin met drie jonge kinderen krijgen ze de liefde, rust en aandacht die ze hebben gemist. Prachtig werk en keihard nodig nu er een groot tekort aan opvangplekken is. Al is het zeker niet gemakkelijk.

Ze kunnen echt niet weigeren. De eerste keer dat Marijke en Anton worden gevraagd om een jongere bij hen thuis op te vangen, weten ze eigenlijk meteen: dit is voor ons be­doeld. "De vraag kwam op een bij­zondere manier op twee verschil­lende manieren tot ons, via school en kerk. We hebben gevraagd of we er nog een nachtje over mochten slapen, maar eigenlijk was het wel duidelijk", vertelt Marijke uit Leus­den. "We hadden gelukkig een slaapkamer over. Al denk ik ook al­tijd: als er ruimte is in je hart, dan is er ook ruimte in je huis."

Dat is natuurlijk even flink wen­nen in het begin. Van de ene op de andere dag hadden Marijke en An­ton - ouders van drie jonge kinde­ren - een 16-jarige puber in huis. "Kinderen van die leeftijd waren we nog helemaal niet gewend", vertelt Marijke met een glimlach. "Dan gebeuren er opeens allemaal nieuwe dingen in huis. Van lang uitslapen tot laat thuis. Je hebt ook te maken met een jongere die al veel narigheid heeft meegemaakt. Erg pittig, maar je leert er ook veel van."

Zo begon het vier jaar geleden met een spontane actie. Maar sindsdien heeft de tijd niet stilgestaan. Al snel kwam het verzoek of Marijke en Anton een minderjarige vluchte­ling in huis wilden nemen. Een moslim uit een andere cultuur. Niet vanzelfsprekend voor het oer-Hollandse christelijke gezin. Maar de knop ging om en de jon­gere kreeg een warm welkom in Leusden. Sinds kort hebben ze ook nog de 17-jarige Lianne op liefde­volle wijze opgenomen in huis. Na een heftige jeugd heeft zij hier snel haar draai gevonden.

Vanwege alle nieuwkomers heb­ben Anton en Marijke de zolder in hun nieuwe huis vertimmerd tot drie verschillende slaapkamers. Ze zijn officieel een professioneel 'ge­zinshuis' geworden, in samenwer­king met het Leger des Heils. Dit is een kleinschalig alternatief voor een jeugdinstelling: een plek met twee vaste opvoeders voor kinderen die niet meer thuis kunnen wonen. Bijvoorbeeld omdat er thuis sprake is van mishandeling, verwaarlozing of ernstige overbe­lasting en omdat kinderen kampen met trauma's en andere problemen.

Voor de 17-jarige Lianne voelt het gezinshuis van Marijke en Anton als een warm bad. Ze komt uit een gebroken gezin met gescheiden ou­ders. De situatie toen haar ouders nog bij elkaar waren was trauma­tisch, vanwege agressie thuis. Haar moeder kon de opvoeding van twee kinderen die kampten met gezondheidsklachten niet goed aan. De therapeut vond het beter dat ze uit huis ging. Ze stond maar liefst acht maanden op een wachtlijst voordat er een plekje vrij kwam in een gezinshuis in de buurt.

Ze kruipt lekker op de bank met de hond erbij. "Als je hier bent, is er áltijd wel iemand. Daar moest ik eerst aan wennen, maar ik vind het vooral erg gezellig omdat ik juist erg houd van kletsen." De trauma's die ze opliep in haar jeugdjaren kun­nen veel beter worden behandeld nu ze uit haar thuissituatie is, ver­telt ze. Sinds ze hier woont gaat het veel beter met haar. "Ik kom hier veel meer tot rust, vooral in mijn hoofd." Ondanks dat ze nu uit huis is, blijft ze wel contact houden met haar moeder. "Die band blijft be­langrijk", zegt Marijke. 

Is deze vorm van opvang niet super intens, in je eigen huis? "Je moet het echt zelf willen. Wij genieten daar enorm van. Maar als je 's avonds het liefst rustig op de bank wilt zitten met een boekje en niet gestoord wilt worden, kun je het beter niet doen", vindt Marijke. "Ja, het is heel gezellig, maar het geeft óók meer zorg. Ook voor je eigen kinderen. Het zijn de rafelrandjes waarmee je te dealen hebt."

"Liegen, stelen, dat is wel ge­beurd. Er komt van alles je huis binnen", zegt ze. "Daar moet je wel mee kunnen omgaan. Het belangrijkste is dat je ziet waar het gedrag vandaag komt. Dat maakt mild. Wij proberen ons niet te richten op de klachten, maar de krachten van deze jongeren. Wat maakt hen gelukkig? Hoe krijgen zij weer een stabiele basis? En nee, dat is echt niet altijd makkelijk en je komt jezelf vaak genoeg tegen."

Marijke ergerde zich bijvoorbeeld mateloos aan het rimte van de jongeren, die het liefst zolang mogelijk in bed blijven liggen. "Dan zat ik me weer op te vreten als ze om over 10 nog lagen te slapen, terwijl we daar net een afspraak over hadden gemaakt. Met die afspraak zij we gestopt, maar we zijn wel het gesprek aangegaan. Waarom zou je je bed uitkomen? Dan gaat het opeens over een passende daginvulling en een fijn netwerk."

De oplossing van veel problemen is praten, pra­ten en nog eens praten. "Elke twee maanden zit­ten we met elkaar om tafel voor een huisoverleg om te praten over wat er goed gaat en beter kan", zegt Marijke. "Er zijn niet veel regels, van je mag dit niet en dat wel, maar er wordt juist veel gepraat", ziet Li­anne. "Dat was ik thuis niet zo gewend."

Dit laat volgens Marijke de waarde van het gezinshuis zien. "Het delen van het gewone gezinsleven, daarin zit veel kracht", vindt ze. "Het gezin is de plek waar je leert en waar fou­ten warden gemaakt. Hier in huis is het óók geen volmaakte plek. Ook in ons gezin zie je de gebrokenheid van het leven. Maar het is óók een plek waar je weer verder kunt en kunt te­rugkomen op fouten die zijn ge­maakt. Zo'n plek gun je iedereen."

Lees hier het artikel bij AD Amersfoort