Word mens in het systeem

Column uit de jeugdbescherming

Nieuws
06 december 2023
Tekst: Jeugdbeschermer 2.0

Ik zie haar zitten. Klein van stuk, maar vastberaden. Kwetsbaar, maar daardoor ook krachtig tegelijkertijd. Het is duidelijk dat ze ons iets te vertellen heeft vandaag.

Terwijl een aantal collega’s nog een plek zoeken in de ruimte, bereid ik me bewust voor op het gevoel van ongemak. Het gevoel waar ik het afgelopen jaar bekend mee ben geraakt. Dat gevoel dat mij kwetsbaar maakt, maar ook krachtig. Of beter gezegd: strijdbaar. 

Reddersyndroom

De boodschap in haar verhaal heeft overlappingen met de andere verhalen, die ik het afgelopen jaar heb gehoord. Maar toch raakt het mij iedere keer weer. Met name omdat het een gevoel van uitzichtloosheid bij me oproept. Zijn we niet ooit aan de opleiding gestart met in ons achterhoofd het idee mensen te gaan helpen en echt van betekenis te zijn? Waarom lukt het dan niet om dat in de praktijk te brengen?

Geen hogere wiskunde

‘Wat zou je ons als tip mee willen geven?’, is één van de vragen die na afloop van haar verhaal wordt gesteld. Over het antwoord hoeft ze niet lang na te denken. Zonder enige aarzeling kijkt ze ons aan en zegt ze: ‘Word mens in het systeem’. De afgelopen weken heb ik dit eenvoudige advies veel overdacht. Want wat houdt dit ‘mens zijn’ dan in?

Hoop

En juist in deze tijd van het jaar doet deze vraag mij denken aan Jezus. Eén van de bekendste figuren uit de geschiedenis. Een voorbeeld voor velen. Hij kwam naar de aarde om een mens te zijn, net als jij en ik. Jezus was liefdevol en zonder oordeel. Hij zag de mensen zoals ze zijn, luisterde naar ze en hielp hen. Jezus verbond zich met de mensen om Hem heen en gaf hen de boodschap van hoop.  

Verbinding

Brené Brown is een Amerikaanse hoogleraar Maatschappelijk Werk en schrijfster van verschillende boeken. Zij zegt het volgende over verbinding: ‘Verbinding ontstaat alleen als je voelt dat je er écht mag zijn met alles wat jij fijn en leuk vindt én alles wat je misschien lastig of vervelend vindt.’ 

Wat nu als er geïnvesteerd was in de verbinding met het kleine meisje, waarover de ervaringsdeskundige ons vertelt? Wat als er iemand was geweest die haar had gezien en haar had laten voelen dat ze er écht mag zijn? Zou dat voor haar een verschil hebben gemaakt?

Het antwoord kunnen we zelf invullen. Natuurlijk had het een verschil gemaakt als er iemand was geweest die verbinding met haar had gemaakt.

Doen

Afgelopen jaar heb ik des te meer geleerd dat ik de ander niet kan helpen. Maar wat ik wel kan en heb, zal ik des temeer blijven inzetten en doorgeven. Laten we verbinding aangaan door de tijd te nemen de ander te zien en te horen. Zullen we stoppen met invullen van bepaald gedrag, maar verder kijken dan onze neus lang is? Want achter het gedrag zit een verhaal. En zullen we dat ook doen, ook al lijkt dit door het systeem onmogelijk? Laten we stoppen ons hierachter te verschuilen, maar lef tonen om het anders te doen. Laten we blijven zoeken naar mogelijkheden in plaats van ons te laten belemmeren door onmogelijkheden.

Ik wil mens zijn in het systeem. Doe je met mij mee?

 

Over Jeugdbeschermer 2.0

Al ver voor de transitie ben ik gestart als jeugdbeschermer. In die tijd was de jeugdbescherming nog een gewaardeerd beroep. Op vacatures kwamen tientallen reacties binnen, dus je had geluk als je werd uitgekozen. Als startend jeugdbeschermer werd je geplaatst in een team met overwegend senioren die een goed vangnet vormden voor nieuwe collega’s. Inmiddels ziet de jeugdbescherming er anders uit. Het is een veel bekritiseerd beroep en de leegloop is fors. Dat maakt dat ik ongekende waardering heb voor de jeugdbeschermers die blijven. Om ons heen zien we de maatschappij steeds ingewikkelder worden. De complexiteit van problematieken neemt toe, ook in gezinnen. Dit maakt dat, hoe de jeugdbescherming er in de toekomst ook uit zal komen te zien, er altijd een vorm van regie en hulpverlening in het gedwongen kader nodig blijft om de meest kwetsbare kinderen te beschermen. Inmiddels sta ik verder van de uitvoering af, maar hoop ik door mijn schrijven de mooie en minder mooie kanten van het vak te laten zien door de ogen van de jeugdbeschermers.

Iedere maand deelt een van onze twee columnisten uit de jeugdbescherming wat zij meemaakt in een zelfgeschreven column. Ze licht haar visie toe op het wel en wee in haar werkveld. Op de hoogte blijven van nieuwe verhalen? Volg ons dan op LinkedIn!